به‌نام خدا
یک‌زمانی، خواسته‌ای داشتم که خیلی دور و ناممکن بود و به هر دری می‌زدم، جوابی نمی‌گرفتم. کارهایم به هم پیچیده بودم و فقط دعا می‌کردم یک‌طوری بشود که به این خواسته‌ام برسم و مسائلم حل شود. دعا، دعا، دعا. کارم شده بود خواستن و تمنّاکردن و جواب نگرفتن. کلافه شده بودم. مانده بودم چرا نمی‌شود.
نمی‌دانم تجربه کرده‌اید یا نه، گاهی که آدم در کاری حیران مانده یا سؤالی او را به‌خود مشغول کرده و جوابی برایش پیدا نمی‌کند، خیلی اتّفاقی تلویزیون را که روشن می‌کند، می‌بیند که دارند درموردِ همان مسئله بحث می‌کنند. یا به‌طور اتفاقی گفتگوی دو نفر را در مترو می‌شنود که در همین رابطه، کمک بزرگی به او می‌کند. یا اتفاقاً دوستی تماس می‌گیرد و بی‌خبر از مشکل او، تجربه‌ای را در همین مورد با او درمیان می‌گذارد که پاسخ سؤالش است.
البته هیچ‌چیز در این عالم اتّفاقی نیست و برای همین، من هم کاملاً غیرِاتفاقی، کتابی به دستم رسید درموردِ دعا (1) که خیلی زیبا این مسئله را برایم باز کرد.
خیلی خلاصه بخواهم بگویم، چکیده‌اش این بود که خدا، دعای بنده‌اش را حتماً اجابت می‌کند چون او کریم است و در شأن کریم نیست که چیزی از او خواسته شود و او پاسخ ندهد. پس وقتی بنده‌ای دعا می‌کند، او حتماً اجابتش می‌کند.
اما این‌که می‌بینیم به اصطلاح، دعای ما مستجاب نشده و چیزی دستمان را نگرفته، به این خاطر است که ظرفِ وجودیِ ما مشکلی دارد. تصوّر کنید ظرفِ وجودیِ ما مثل کاسه‌ای است که دربرابر باران رحمت الهی گرفته‌ایم. خدا بی‌دریغ می‌باراند اما اگر کاسه‌ی من کوچک باشد، مقدار کمی از آن را دریافت می‌کنم. اگر کاسه‌ام را سروته گرفته باشم، هیچ چیز از آن باران نصیبم نمی‌شود. خدا از جود و کَرَمش چیزی مضایقه نمی‌کند، بی‌دریغ می‌بخشد و بی‌چشم‌داشت عنایت می‌کند ولی اشکال اینجاست که من همه‌ی جوانب را سنجیده‌ام الّا ظرفیت وجودی خودم را؛ یعنی شرایط و زمینه‌ی دریافت خواسته‌ام را (2).
پس وقتی خواسته‌ای دارم، باید نگاه کنم ببینم چقدر فضا را برای دریافت آن، مهیّا کرده‌ام. چقدر زمینه آماده است تا بذری که در دل کاشته‌ام، جوانه بزند، رشد کند و به ثمر بنشیند.
.............................
1- دعا، از اجابت تا اصابت، فاطمه میرزایی
2- البته دعا حتی اگر به ما اصابت هم نکند، در آخرت برکاتش به ما برمی‌گردد، جوری‌که آدم آرزو می‌کند کاش بیشتر دعا کرده بود.
به نام خدا
آدمی زاد اگر طالب چیزی باشد، برای رسیدن به آن هرکاری می کند.
مثلا اگر شیفته یک مدل گوشی خاص باشد، تمام سایت های مربوطه را جستجو می کند. مشخصاتش را در می آورد. قیمت و راه ها خریدش را بررسی می کند. اگر نتواند نقد بخرد، دنبال خرید قسطی می رود، اگر نشود وام می گیرد و.... خلاصه به یمین و یسار می زند تا مطلوبش را به دست آورد.
آدمی زاد است و رسیدن به خواسته هایش، بی برو برگرد.
غم انگیز است نتیجه بگیرم که ما طالب ولی خدا نیستیم.
هیچ توضیح اضافه ای هم نیاز نیست!
به نام خدا
روزهای پایانی سال، به انتظار می گذرند. در تمام لحظه هایش، لابلای این همه کاری که روی هم مانده، میان این آمد و شدهای بی پایان، همه جا «انتظاری» هم راهی ام می کند. انگار چشم به راه آمدن کسی هستم. انگار راست راستی قرار است اتفاقی بیافتد.
دست و دلم به کار نمی رود. نیمی از خانه را تکانده ام، نیم دیگر را نه. چرا بتکانم؟ چقدر هر سال همه چیز را نو کنم؟ این پاره های آهن و چوب و پلاستیک و گچ و سیمان را که نو و کهنه اش فرق ندارد. چقدر پاک کنم؟ بشویم؟ بروبم؟ این همه خانه تکاندیم چه عایدمان شد؟
آشپزخانه بلند و باریکم را متر می کنم، هی می روم، می آیم، دور خود می چرخم! از پنجره های بزرگش آسمان را تماشا می کنم. زمین را، ماشین ها را که از چپ و راست می آیند و می روند، کوچه ای خالی که این بالاتر در مجاورت بزرگ راه دراز کشیده، پنجره های بسته ی چند ساختمان که کمی دورتر دور هم جمعند.
به دنبال کسی می گردم انگار. دنبال اتفاقی، خبری، دنبال یک چیز جدید...
همه چیز مثل همیشه است. ماشین هایی همه شبیه هم، غالبا سفید یا سیاه، می آیند و می روند. هیچ هم اهمیت ندارد از کجا می آیند و به کجا می روند.
چند پرنده برای لحظاتی در آسمان چرخ می زنند و ناپدید می شوند. چه فرقی می کند کبوترند یا گنجشک یا کلاغ؟
وانتی، خلوت کوچه را به هم می زند، آهن آلات می خواهد. بلندگوی کهنه اش، فریادهایش را گوش خراش تر می کند، می آید و می رود مثل هر روز.
غذا مثل همیشه ساعت یک آماده است... مثل هرروز فاطمه 3:10 می رسد... مثل تمام عمر، غروب ها دلگیرند و صبح ها کسل کننده...
بهار هم فصلی مانند دیگر فصل هاست. با این تفاوت اندک که کمی رویایی تر و شاعرانه تر است. به پاییز برنخورد، قدری هم زیباتر.
این که سال تمام شود یا شروع شود، قراردادی بشری است. در واقع نه چیزی تمام می شود و نه چیزی آغاز.
ما هم همانیم که بودیم، فقط تکرار می شویم. گروهی می میریم و گروهی متولد می شویم. انگار همه چیز در دایره ای بی نهایت، به دور خود می چرخد. سوالاتمان همان سوالات زمان نوح (ع) است و ایراداتمان همان ایرادات بنی اسرائیلی. به همان مشغولیم که اجدادمان و از همان نگرانیم که انسان های اولیه.
هیچ چیز عوض نمی شود. خبری در کار نیست. سال نو، توهمی بیش نیست. هیچ اتفاقی نمی افتد. ما همه در دایره سرگردانی «خود»، اسیر امروز و فردایی هستیم که هی تکرار می شود. کاش یک نفر بلند شود از این میانه. کاش یک نفر دیوارهای این دایره را خرد کند، کاش «رها» شویم.
خیلی دلگیرم. دلگیرتر از بهاری که «تو» شکوفه اش نیستی. دلگیرتر از تابستانی که تو ثمره اش نیستی. دلگیرتر از پاییزی که تو را نمی بارد. دلگیرتر از زمستانِ گناه آلودِ ناامیدی.
دلگیرم از خودم. از چشمم که تو را نمی بیند. از گوشم که صدایت را نمی شنود. از دلم که حکمت این گردش و تکرار را نمی فهمد. از عقل سرگردانم. از خودم...
خیلی برایم سخت است همه را می بینم جز تو. خیلی برایم سخت است صدای همه را می شنوم جز تو. خیلی برایم سخت است همه جا در محضر تو باشم و این قدر کور و کر، دور «خود» بچرخم.
خیلی سخت است...
عَزیزٌ عَلَیَّ اَنْ اَرَی الْخَلْقَ وَلا تُری، وَلا اَسْمَعُ لَکَ حَسیساً وَلا نَجْوی
نه صبر به دل مانده، نه در سینه قرارم بگذار چو آتش ز جگر شعله برآرم
گر زحمتت افتد که نهی پای به چشمم بگذار که من چشم به پایت بگذارم
یک لحظه بزن بر رخ من خنده که یک عمر با یاد لبت خنده کنان اشک ببارم
خجلت کشم از دیده و از گریه ی عمرم گر پیشتر از آمدنت جان بسپارم
بگذاشته ام بر روی خاک حرمت رو شاید گنه از چهره بشویی به غبارم
حیف از تو عزیزی که منت یار بخوانم اما چه کنم جز تو کسی یار ندارم
شامم شده تاریک تر از صبح قیامت روزم شده بی روی تو همچون شب تارم
ای منتظر منتظران یوسف زهرا پاییز شده بی گل روِی تو بهارم
دادند مرا دیده که روی تو ببیبنم بی دیدن رخسار تو با دیده چه کارم؟
مهرت نتوان کرد برون از دل "میثم" گر خصم دو صد بار کشد بر سر دارم
استاد حاج غلامرضا سازگار
به نام خدا
سلام؛
ازدواج با فانتزی های خیالی ما از زمین تا آسمان فرق دارد. بیایید لااقل برای لحظاتی راه وهم را ببندیم و چشم دل باز کنیم؛ نه دختر آن گنج گران بهایی است که پسر باید برایش خودکشی کند نه پسر گوهر نایابی است که دختر باید به دنبالش بدود. این دو تنها زمانی که کنار هم قرار می گیرند به ثروتی بی بدیل می رسند. گنجینه گران بهایی که آرامش نام دارد.
برای رسیدن به چنین ثروتی، لازم است هر تکه، تکه ی مخصوص خود را پیدا کند وگرنه با هم جور نمی شوند و از آرامش خبری نیست.
پیدا کردن تکه دیگر کار سختی نیست. انسان ها مشترکات زیادی با هم دارند که باعث هم زیستی سالم می شود: دین و عقیده، فرهنگ خانوادگی و اجتماعی، شرایط اقتصادی، علاقمندی ها، خواست ها و نیازها، توانمندی ها و... تمام اینها باعث می شود ما دوستان زیادی داشته باشیم. زمانی که به فرد جدیدی می رسیم در گفتگوهایمان به دنبال چه هستیم؟
- چند سالته؟ بچه کجایی؟ چی می خونی؟ شغلت چیه؟ و ....
همه ما به دنبال مشترکاتی می گردیم که ما را به هم نزدیک کند. کافی است هم شهری از آب درآییم یا نزدیک تر؛ هم محله ای. جانمان برای هم می رود. همه چیز خوب و خوش است تا وقتی که پای ازدواج وسط بیاید!
همین که بحث ازدواج مطرح شد، هر کدام از دختر و پسر به جستجوی حقوق خود و وظایف طرف مقابل در زندگی مشترک می روند؛ باید چنین و چنان کرد، ما چنین رسومی داریم، اصلا مگر می شود....
اگر این بحث ها به زندگی مشترک ختم شود که تازه اول مصیبت است. حرف و حدیث و من چنین بودم و تو چنان کردی و الی یوم القیامه هر کدام به دنبال حقوق پا مال شده هم جنسان خود در طول تاریخ، یقه طرف مقابل را می چسبند و ...
گویا قرار بود جفت و جور شوند و به آرامش برسند. پس چه شد؟!
هر دو به فرض مسلمان، تحصیل کرده، با اصل و نسب... هرچه نگاه می کنیم می بینیم هم این خوب است هم آن. پس چه می شود که هر دو جلوه شیطانی دارند و خبری از ملکوت و رنگ خدایی نیست؟! جای چیزی خالی است. چیزی که اتفاقا دیدنی است؛ با همین چشم سر. اما توجهی به آن نداریم.
تقوا، گمشده ای است که فقدانش سبب تمام این جنجال هاست. اگر به جای پرداختن به صورت، قدری هم - هر کدام از ما- به حقیقت وجود خود بها می دادیم و خود حقیقی و عالیمان را پرورش می دادیم آیا باز هم خبر از این آمارهای تکان دهنده طلاق - لااقل در میان مدعیان مذهب- بود؟!
مصیبت وقتی بزرگ تر به نظر می رسد که ما تقوا را هم در صورت جستجو می کنیم نه در دل. البته عقیده قلبی تنها زمانی که در اعمال ما ظاهر شوند، حقیقت دارند و موجودند. اما ما به ریش و چادری اکتفا می کنیم، حتی اگر طرف بدقول باشد، دروغ بگوید، غیبت کند، با نامحرمان خواهر و برادر باشد، بولوف بزند، خودشیفته باشد، دوستان نااهل داشته باشد، عهدشکنی کند و...
آن تقوای حقیقی اگر وجود داشته باشد، در صورت انسان هم ظاهر می شود، به ریش و چادر هم می رسد اما این صورتک تو خالی که بسیار می بینیم مثل چک بی محل می ماند، تقوایی در حساب پس انداز خود ندارد.
تقوا یعنی وجود نازنین حضرت زهرا (س) یعنی مقام والای امیرالمومنین (ع) که لااقل می توانیم سعی کنیم خود را کمی به ایشان نزدیک کنیم.
